Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, σήμερα ὅπως καί κάθε χρόνο φτάνοντας πρός τή Μεγάλη Ἑβδομάδα τῶν Ἀχράντων Παθῶν τοῦ Κυρίου ἠμῶν Ἰησοῦ Χρηστοῦ, ψάλουμε τόν Ἀκάθιστο Ὕμνο ὁ ὁποῖος εἶναι ἀφιερωμένος στήν Παναγία μας, τήν «ὑπέρμαχο Στρατηγό» μας σέ κάθε δύσκολη περίσταση, σέ κάθε πολιορκία, ἀπό ὁρατούς καί ἀοράτους ἐχθρούς. Πόσο ὅμως μοιάζει αὐτή ἡ σημερινή Ἀκολουθία τοῦ Ἀκαθίστου μέ ἐκεῖνον τόν πρῶτο Ἀκάθιστο πού ψάλθηκε στόν ναό τῆς Παναγίας τῶν Βλαχερνῶν, στήν πολιορκημένη Πόλη τό 626 μ.Χ., ὅταν ὁ Αὐτοκράτορας Ἡράκλειος μέ τόν στρατό τοῦ προασπιζόταν τά σύνορα τῆς αὐτοκρατορίας, οἱ Ἄβαροι γνωρίζοντας τήν ἀπουσία τοῦ στρατοῦ βρῆκαν τήν εὐκαιρία νά πολιορκήσουν τήν Πόλη, καί ἐνῶ ὅλα ἔμοιαζαν χαμένα καί καμία ἐλπίδα δέν ἔδινε ἀνάσα στούς κατοίκους τῆς Κωνσταντινούπολης, τότε αὐτήν τήν στιγμή ὁ Πατριάρχης Σέργιος περιέτρεχε τά τείχη της μέ τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας, καί τό Θαῦμα ἔγινε! Ἕνας φοβερός ἀνεμοστρόβιλος καταπόντισε τόν στόλο τοῦ ἐχθροῦ, καί ὁ ἄμαχος πληθυσμός κατάφερε νά συντρίψει τούς ἐχθρούς πού πολιορκοῦσαν τά τείχη καί τούς ἀνάγκασε νά τραποῦν σέ φυγή. Εὔλογα ἀναρωτιόμαστε ἄν τά γυναικόπαιδα τῆς Πόλης καί οἱ γέροντες τῆς ἦταν σέ θέση νά τήν προασπιστοῦν, καί νά συντρίψουν τούς πολιορκητές της! Ἡ κοινή λογική μας ἀπαντᾶ σίγουρα ὄχι, ποίος ὅμως ἦταν αὐτός ποῦ ἔφερε τά νικητήρια; Ποιός στρατηγός ὀργάνωσε τήν ἄμυνα τῶν πολιορκημένων ;
Ὅσο καί ἄν κάποιοι δέν μποροῦν ἤ δέν θέλουν νά τό πιστέψουν στρατηγός ἦταν ἡ Παναγία, ἡ Παναγία πού πάντα ἀκούει τίς προσευχές μας καί βλέπει τά χέρια τά ἀπεγνωσμένα, πού εἶναι ἁπλωμένα στούς οὐρανούς καί τήν παρακαλοῦν.
Ἔτσι καί ἐμεῖς ἀδελφοί μου σήμερα πολιορκημένοι, ὅπως τότε ἀπό πλήθη ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν προασπιζόμαστε τά δικά μας ἐθνικά, οἰκογενειακά καί προσωπικά τείχη. Οἱ ἐχθροί πολλοί μά τά ὄπλα λίγα, γιατί τόν καιρό τοῦ καλοκαιριοῦ σάν τά τζιτζίκια γλεντούσαμε καί δέν φροντίσαμε νά ἀποθηκεύσουμε τά ἐφόδια πού ἀπαιτοῦνται γιά αὐτήν τήν μπόρα τήν πρωτοφανῆ, ὅμως ποτέ δέν εἶναι ἀργά γιά τόν Χριστό, ἀκόμα καί γιά ἐμᾶς τούς ἐργάτες τῆς ἑνδεκάτης ὥρας ὁ Κύριος φροντίζει νά πάρουμε μισθό, ἀρκεῖ νά ἔχουμε διάθεση νά τόν ἀκολουθήσουμε. Καί πῶς ἀκολουθοῦμε τόν Χριστό; Μέ προσευχή, μέ ὑπομονή καί ἀγάπη πού γεννοῦν ὅλα μαζί τήν ἐμπιστοσύνη στό ἅγιο θέλημά Του.
Μέσα στή σφοδρή πολιορκία πού βιώνουμε στίς μέρες μας εἶναι δύσκολο νά σκεφτοῦμε κάν γιά τό τί πρέπει νά προσευχηθοῦμε. Εἶναι πολλά τά μέτωπα, καί οἱ ὧρες κυλοῦν βασανιστικά γιά τούς περισσότερους ἀνθρώπους ἀπό ἐμᾶς. Τό χθές τό δίκαιο ἤ τό ἁμαρτωλό εἶναι πιά μακρινό παρελθόν, καί λόγω του ὅτι δέν εἴχαμε ἴσως φροντίσει νά γνωρίσουμε τόν Χριστό, νά αἰσθανθοῦμε πώς πήραμε τήν ζωή μας λάθος πού λέει καί ὁ ποιητής Ἀνδρέας Κάλβος. Στόν μεγάλο κανόνα ὅπως γράφει ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης (ὁ νόμος ἀδράνησε, τό Εὐαγγέλιο δέν κάνει τίποτε. Ὁλόκληρη ἡ Γραφή στήν ζωή μας παραμελήθηκε. Καί κάθε δικαίου ἄνδρα λόγος. Τά τραύματά σου, ψυχή μου, πλήθυναν, μή ἔχοντας γιατρό γιά νά σέ θεραπεύσει.) Ἄρα μήπως ἐπανερχόμενοι στά λόγια τοῦ ποιητῆ πρέπει νά ἀλλάξουμε ζωή; Μήπως ἡ ἀπειλή τῆς σωματικῆς ἀσθένειας καθιστᾶ ἀπαραίτητη καί τήν εὕρεση τοῦ ἰατροῦ τῆς ψυχῆς; Μήπως εἶναι καιρός νά παραδεχτοῦμε ὅτι ἔχουμε τήν ἀνάγκη σου Χριστέ μου καί ὅτι χωρίς Ἐσένα ἡ ζωή εἶναι ἀπελπισία.
Ὁ γέροντας Εὐμένιος ὁ Σαριδάκης ἐρωτήθηκε κάποτε ἀπό ἕναν δάσκαλο γιά τό πώς πρέπει νά προσευχόμαστε καί ὁ ὀσιακής βιοτής γέροντας τοῦ ἀποκάλυψε ἕναν τρόπο προσευχῆς πρωτόγνωρο ὡς τότε, καί πολύ ἀναγκαῖο σήμερα. Τά λόγια τίς προσευχῆς ἦταν τά ἑξῆς: Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ Βοήθησε μέ νά σέ ἀγαπῶ, πάντοτε, περισσότερο ἀπό τόν ἑαυτό μου καί περισσότερο ἀπό ὅλο τόν κόσμο καί νά μήν χορταίνω νά σέ ἀγαπῶ. Ἄρα τό ζητούμενο τῆς προσευχῆς θά πρέπει νά εἶναι τό νά ἀγαπήσουμε τόν Χριστό γιατί ἄν ριχθοῦμε στήν ἀγκαλιά τοῦ Χριστοῦ ὅπως ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος «ἄν ἔλθει ὁ Χριστός κερδίσαμε τό πᾶν». Ἀκόμα ἔλεγε ὅτι «ὅταν βρεῖς τόν Χριστό, σοῦ ἀρκεῖ δέν θέλεις τίποτα ἄλλο, ἡσυχάζεις. Γίνεσαι ἄλλος ἄνθρωπος. Ζεῖς παντοῦ, ὅπου ὑπάρχει ὁ Χριστός. Ζεῖς στά ἄστρα, στό ἄπειρο, στόν οὐρανό μέ τούς ἀγγέλους μέ τούς ἁγίους, στή γῆ μέ τούς ἀνθρώπους, μέ τά φυτά, μέ τά ζῶα, μέ ὅλους, μέ ὅλα. Ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη στό Χριστό, ἐξαφανίζεται ἡ μοναξιά. Εἶσαι εἰρηνικός, χαρούμενος, γεμάτος. Οὔτε μελαγχολία οὔτε ἀρρώστια οὔτε πίεση, οὔτε ἄγχος οὔτε κατήφεια, οὔτε κόλαση. Ὁ χριστός εἶναι ὅλα σου τά ἔργα. Ὅταν ἔρθει ὁ Χριστός στήν καρδία ἡ ζωή ἀλλάζει». Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος μας λέει στήν πρώτη του Ἐπιστολή ὅτι ἡ ἀγάπη ἔξω βάλλει τόν φόβο καί πόσο μας χρειάζεται αὐτές τίς μέρες πρώτον νά ἀγαπήσουμε τόν Χριστό καί δεύτερον νά ἀποβάλουμε τό αἴσθημα τοῦ φόβου πού πλανᾶται σέ κάθε χώρα καί σέ κάθε ψυχή αὐτοῦ τοῦ κόσμου, καί ὅπως λέει ὁ βασιλέας Δαβίδ στόν 37ο ψαλμό, νά ἐπαναλαμβάνουμε καί ἐμεῖς συχνά «μήν μέ ἐγκαταλείπεις Κύριε Θεέ μου μήν στέκεσαι μακριά μας. Νά μᾶς βοηθήσεις κύριε τῆς σωτηρίας μας», καί μέ αὐτήν τήν Θεϊκή παρέα καί παρουσία ὁ φόβος θά σκορπίζεται καί δέν θά ἔχει χῶρο μέσα μας.
Ἀκόμα ἡ προσευχή μας θά πρέπει νά συμπεριλαμβάνει καί ὅλους αὐτούς, οἱ ὁποῖοι θεωροῦν ὅσους ἐπιθυμοῦν νά ἔχουν ἐπαφή μέ τόν Χριστό γραφικούς καί ἀνόητους γιατί καί γιά ἐκείνους φέρουμε εὐθύνη ἐπειδή δέν τούς ἀποδείξαμε ὅτι ἡ σχέση μας μέ τόν Θεό μας δίνει πληρότητα καί γαλήνη, καί πού δέν γίναμε γιά ἐκείνους λυχνάρι στόν λυχνοστάτη πού σκορπᾶ τό εὐαγγελικό φῶς, τήν ἐλπίδα τοῦ Χριστοῦ πού δέν πράξαμε καλά ἔργα γιά νά δοξολογήσουν τόν οὐράνιο Πατέρα μας. Βέβαια μιλᾶμε γιά τούς μπερδεμένους στά πλοκάμια τῶν καιρῶν τῆς ἀμφισβήτησης πού ζοῦμε καί ὄχι γιά ἐκείνους πού συστηματικά ἀπορρίπτουν κάθε σχέση μέ τό θεῖο καί τήν πίστη μας.
«Ὑπομονῆς χρείαν ἔχετέ» μας λέει ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν Παῦλος καί σίγουρα ἡ ὑπομονή εἶναι δύσκολη ὅταν δέν ξέρεις μέχρι πότε θά πρέπει νά ὑπομείνεις, ὅμως καί πάλι μας λέει ὁ Ἀπόστολος ὅτι «ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται» καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος γιά τό θέμα αὐτό τονίζει ὅτι «τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων ὁ Θεός τήν κρέμασε στήν ὑπομονή. Βλέπεις τί εἶπε; Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, δέν εἶπε ὁ ὑπομείνας εἰς Θέρος… Μέχρι τό καλοκαίρι εἶναι εὔκολο νά ὑπομείνεις, ἀλλά μέχρι τέλους;… νά προσέχουμε νά μήν χάσουμε τήν ὑπομονή μας γιά νά μήν χάσουμε στό τέλος τήν ψύχη μας. Ἐν τή ὑπομονή ἠμῶν κτήσασθε τᾶς ψυχᾶς ὑμῶν λέει τό Εὐαγγέλιο». Ἀκόμα ἔλεγε ὁ Ἅγιος ὅτι «ἡ ὑπομονή εἶναι τό ἰσχυρότερο φάρμακο πού θεραπεύει τίς μεγάλες καί μακροχρόνιες δοκιμασίες. Οἱ περισσότερες δοκιμασίες μόνο μέ τήν ὑπομονή περνοῦν».
Καί πῶς θά ἀποκτήσουμε τήν ὑπομονή; Πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι ἡ ὑπομονή εἶναι δῶρο τοῦ θεοῦ καί δίδεται σέ ἐκείνους πού ἀγωνίζονται νά τήν ἀποκτήσουν μέ τό νά ὑποφέρουν ἀγόγγυστα τούς πειρασμούς καί τίς δυσκολίες τῆς ζωῆς. Ἄλλωστε κανείς δέν μπορεῖ χωρίς τή χάρη τοῦ Θεοῦ νά ἀντέξει τίς δοκιμασίες καί τούς πειρασμούς ὡς τό τέλος. Ἅς ἔχουμε στό μυαλό μας τόν πολύπαθο Ἰώβ πού ἀπό τίς μέρες τῆς εὐμάρειας καί τοῦ πλούτου βρέθηκε ἐξαθλιωμένος καί ἀξιοθρήνητο θέαμα γιά ὅσους πρίν τόν γνώριζαν σάν ἄρχοντα καί τώρα στά μάτια τούς μπροστά εἶχε καταντήσει «αὐτός πού πρῶτα καθόταν σέ θρόνο, τώρα νά εἶναι γυμνός καί καταπληγωμένος! Ἐκεῖνος πού εἶχε πολλά παιδία καί τό ὄνομα τοῦ ἦταν μεγάλο ἔμεινε ξαφνικά χωρίς παιδία καί σπίτι! Γιά παλάτι τοῦ εἶχε τήν κοπριά καί γιά στόλισμα τίς πληγές» ὅπως διαβάζουμε στόν Μεγάλο Κανόνα. Αὐτόν τόν πολύαθλο Ἰώβ ὅταν ἡ γυναίκα τοῦ τόν προκάλεσε νά βρίσει τόν Θεό καί νά δώσει τέλος στή ζωή τοῦ ἐκεῖνος ἀντέτεινε: «Γιατί μίλησες ἔτσι σάν μία ἀνόητη γυναίκα; Ἐάν δεχτήκαμε τά ἀγαθά ἀπό τόν Θεό , τά κακά δέν θά τά ὑπομείνουμε;». Ἔτσι καί σέ ἐμᾶς πού ἔρχονται λογισμοί ἀμφιβολίας στίς δυσκολίες πού καλούμαστε νά περάσουμε στίς μέρες μας, μποροῦμε νά ἀπαντοῦμε μέ τήν ἄλλη σημαντική φράση προσευχή πού ἔλεγε ὁ δίκαιος Ἰώβ σέ κάθε νέα δοκιμασία πού τόν εὕρισκε «Ἅς εἶναι τό ὄνομα τοῦ κυρίου εὐλογημένο ἀπό τώρα καί στούς αἰῶνες». Ἀμήν, γένοιτο.
Ιεροδιάκονος Πορφύριος Κουδουμιανός
